• Φουσκώνει η κοιλιά μου απ' τα πολλά νερά

• Η αλλαγή διάθεσης ή άποψης. Το να πείσεις κάποιον να αλλάξει γνώμη ή στάση για κάτι.

• υποκορ. της λ. «νταλγκάς»

  • -Έχ' νταλγκαδέλια ι γιαλός (μικρά κύματα)

Ετυμολογία: τουρκ. dalga

1. Μεγάλη επιθυμία, πόθος, μεράκι

2. Ποσότητα θαλασσινού νερού που πίνεται ακούσια από κολυμβητή

3. Κύμα

Ετυμολογία: τουρκ. dalmak = βουτώ

• Αυτός που τα έχει χαμένα, δεν ξέρει τι λέει και τι κάνει

Ετυμολογία: τουρκ. daldim < dalmak = εισέρχομαι

1. Βουτώ, καταδύομαι

2. μτφ. ρίχνομαι με τα μούτρα, με όλες τις δυνάμεις μου

   • -Α νταλντίγς τσ' άμα του πιτίχ'ς του πέτιχις

3. Τα χάνω, δεν θυμάμαι

   • -Ντάλντσι του μυαλό μ' = σκοτίστηκε το μυαλό μου, τα έχασα

Ετυμολογία: τουρκ. dalgıç = δύτης

• Θαλασσοπούλι που βουτά με το κεφάλι στο νερό για να πιάσει ψάρια

Ετυμολογία: ελλ. & τουρκ.

• Πρόχειρο αγροτικό κτίσμα, αγροτική καλύβα, αποθήκη, στάβλος

• κατούνα

Ετυμολογία: τουρκ. damarcı από το damar = φλέβα πετρώματος ή μετάλλου

• Αυτός που εκμεταλλεύεται ένα «νταμάρι»

Ετυμολογία: τουρκ.

• Είδος λεκέ (στο ξύλο οι ρόζοι, στα φρούτα και λαχανικά κάποιο σημάδι ή στο ανθρώπινο σώμα ένα σπυρί)

• υποκορ.της λ. «νταμ»

Ετυμολογία: τουρκ. damla = σταγόνα, «εκεί που στάζει»

• Χώρος (απόσταση) μεταξύ δυο σπιτιών, φάρδους 1 μέτρο περίπου για να τρέχουν τα νερά της βροχής

Ετυμολογία: τουρκ. damla = αποπληξία, συγκοπή, έντονη έκπληξη

• Ζαλάδα, εγκεφαλική προσβολή

  • -Τούρθι νταμλάς!

• νταμπλάς

• ταμλάς

• ταμπλάς

• Καρό ύφασμα

Ετυμολογία: τουρκ. taban = δάπεδο + yer = τόπος

• γιαμπάνγερ'

• ταμπάν γιάρ

Ετυμολογία: τουρκ. taban = δάπεδο

• Ξύλινο πάτωμα σπιτιού

• Επίπεδο-ίσιο έδαφος (βλ. και λ. «ταμπάν'»)

  • -Νταμπάνα χουράφ'

• Μεγάλη πρόκα για πατώματα

• Σπίτι με ξύλινο πάτωμα

• Κατασκευάζω πάτωμα

Ετυμολογία: τουρκ. daha beter

• Της ίδιας κακής ποιότητας

  • -Να πάρου τούτουνα για τ' άλλου;

  • ---

    -Νταμπετέρ = τα ίδια χάλια

• νταμλάς

• ταμλάς

• ταμπλάς

• Παρατηρώ, προστατεύω κάτι, βάζω πλάτη ή ώμο να μην πέσει κάτι.

  • -ντανάκ'στουν = κοίταξέ τον(π.χ. να δεις αν έρχεται)

Ετυμολογία: ιταλ.

• Τσιμπίδα, εργαλείο για ξεκάρφωμα, βγάλσιμο δοντιών κ.τ.λ.

Ετυμολογία: τουρκ. dana

• Μοσχάρι, μικρός ταύρος

• Μαζεύω πράγματα σε σωρό

• Ο ζαλισμένος, ο χαμένος

• Δαντέλα

• Το απόβαρο

Ετυμολογία: τουρκ.

• Σκόρπισμα, διάλυση, άνω κάτω

  • -Έπιασι μια βρουχή τσ' ούλα γίνκασ' νταρμανταγάν'

  • ---

    -Πήρασ' νταρμανταγάν' = σκόρπισαν

Ετυμολογία: τουρκ.

• Άνω - κάτω, Πολλά κομμάτια

  • -Του χαλάζ' έκανι κη στσιπή νταρνταχόσ'!

• Μικρή κοινόχρηστη βρύση

• τασμάς

• Χαϊδολογώ, περιποιούμαι μωρό.

• Επιφώνημα χορού.

  • -Ντάσταντα χουρεύγαν του,

  • ---

    τρεις του προυξινέβγαν του

• Επαναλαμβανόμενο:

  • -Ντάχτιρντι τσι ντάχτιρντι = τραγουδιστά και κουνώντας το μωρό το ηρεμείς από κλάμα, γκρίνια κ.τ.λ.

Ετυμολογία: τουρκ.

• Νανουρίζω, χαϊδολογώ μωρό

• ντεμιντέ

• Έλα (με την έννοια του ‘πρόσεξε')

Ετυμολογία: τουρκ.

• (προτρεπτικό μόριο) = εμπρός, λοιπόν. Παράγγελμα - εντολή στο υποζύγιο (μουλάρι-γάιδαρο) να προχωρήσει

Ετυμολογία: τουρκ. deli = τρελός

• Παλαβός Μάρτης (λόγω αστάθειας του καιρού)

Ετυμολογία: τουρκ. deli = τρελός

• Τρελός βοριάς

Ετυμολογία: τουρκ. deli

• Τρελός

• Παιδεύομαι

  • -Ντέλουμι ούλ' κ' μέρα μέσ' τα χουράφια τσι συ έχ'ς τα θ'κάς σ' = παιδεύομαι όλη τη μέρα μέσα στα χωράφια και σύ απαιτείς, ενοχλείς, κοιτάς την πάρτη σου, είσαι στον κόσμο σου.

• Απίθανο

  • -Παλαμίδα ρέγισι, ντεμιντέ κουλιό να φας = ούτε κολιό πρόκειται να φας (δηλ. είναι απίθανο να φας)

• ντεγμιντέ

Ετυμολογία: τουρκ. demırcı < demır = σίδηρος

• Σιδηρουργός

• ντιμιρτζής

Ετυμολογία: τουρκ. tembel = αργόσχολος, χασομέρης

• ντιμπέλ'ς

• ουκνός

• Ο έλεγχος, το κουμάντο

  • -Ε τουν κάνου ντεμπηγιέ = δεν τον κάνω κουμάντο

• βλ. λ. «τέμπλα»

• Δέμα καπνού 40-50 κιλών. Το έντυναν από τις τρεις πλευρές με πανί (μπούρδα) για να μη σκορπάει και το έδεναν με καπνόσπαγκο