• Το ύφασμα το οποίο η νουνά έδενε στο λαιμό της και κρεμούσε το μωρό μετά τη βάφτιση. Στη συνέχεια δώριζε το ύφασμα στη μητέρα του παιδιού για να το κάνει φόρεμα (ανά + κρέμομαι < αρχ. κρεμμάνυμι + ιδί (κατάλ.)]

• Σαπούνι σε υγρή, κρεμώδη μορφή (ανιλώ = λιώνω)

• Μου έρχεται αναγούλα από την πολλή γλύκα

  • (π.χ.ενός γλυκού)

  • ---

    -Ανιλίτζιασα!

• αναγλυτσιάζου

• Ανεμάκια, μασουράκια νήματος.

• Με ανακατεμένα τα μαλλιά

Ετυμολογία: άνεμος + γκάστρι < γκαστρώνω < γαστήρ (= η κοιλιά)

• Φούσκωμα της κοιλιάς χωρίς να υπάρχει εγκυμοσύνη, η ψευτοεγκυμοσύνη

• Ανεμοδουλειές. Δουλειές του ποδαριού, χωρίς αποτέλεσμα.

Ετυμολογία: άνεμος + πύρωμα (=θέρμανση)

• Δερματική πάθηση προσώπου, ισχυρή φλόγωση του δέρματος, ερυσίπελας

• πύρουμα

• Εκείνος που θέλει να ανακατεύεται παντού, χωρίς να έχει τη δικαιοδοσία.

1. Ανεμίζω σιγά.

2. Κινούμαι αργά στο σπίτι χωρίς κανένα πρόγραμμα, σχεδόν νωχελικά.

• Χαραμάδα ανάμεσα σε ξύλα δαπέδου, παραθύρου, οροφής.

1. Κυματισμός που προέρχεται από διερχόμενο πλοίο και φθάνει στη στεριά.

2. Ρεύμα της θάλασσας, το βουβό κύμα όταν χτυπά στην ακτή (ανά+ροή)

3. Νηρηίδα

Ετυμολογία: άνω + σύρω

• Βγάζω νερό με τον κουβά από το πηγάδι, σύρω κάτι προς τα πάνω

• Σκαρφαλωμένος κάπου

• Σκαρφαλώνω, σκαλώνω.

Ετυμολογία: ανά + σπάω > ανασπώ (= τραβώ προς τα πάνω, αποσπώ) > ανασπάδα > ανισπάθα

• Παγίδα για πουλιά

Ετυμολογία: αρχική σημ.: φέρω σε πέρας κάτι ημιτελές. ανά + σώνω

1. Παρεμβαίνω στη συζήτηση χωρίς να έχω γνώση του θέματος

2. Συμπληρώνω υλικό που είνε ελλιπές

• Παραφυάδα

• Ο αδύνατος

• Εμφανίσιμος, όμορφος, με καλή παράσταση.

• Ωραία γυναίκα, εμφανίσιμη.

• Βοηθώ κάποιον να σηκώσει το φορτίο του, κυρίως σπρώχνω το φορτίο προς τα πάνω της πλάτης του ή τον βοηθάω να φορτώσει το ζώο του (η λ. από το αναπετώ)

  • -Ανιφούδα κουμμάκ' = βοήθησε λίγο να σηκώσω το βάρος

  • ---

    -Σα εν ήντου η μάνα τ'ς ν' ανιφδά του κώλου τ'ς, πήγινι χαμέν' (δηλ. αν δεν την βοηθούσε η μητέρα της δεν θα τα έβγαζε πέρα)

• ανιφτώ

• Άπλυτος

• ανιφδώ

• Αναμασώ

• Χαϊδευτικό για αγόρι

• Με κέρατα που κλίνουν προς τα έξω

• Άτομο του οποίου ζουν ακόμα και οι δύο γονείς. Κυρίως στους γάμους τα δώρα έπρεπε να τα κρατούν ανόρφανα παιδιά. Αντίθετο «παντόρφανους»

Ετυμολογία: άνω + κάτω

• Η ανάποδη επιφάνεια (η όχι καλή) ενός υφάσματος. Η καλή επιφάνεια του υφάσματος καλείται ουρθιά (= η ορατή)

  • -Φόρι του π'κάμσου τ' απ' κ' ανουκακιά.

• (για κηπευτικά) Με καίει η ζέστη

  • -Οι ντουμάτσις ανουριάσαν = τις έκαψε η ζέστη

Ετυμολογία: α στερητ. + νταγιαντώ, τουρκ. dayadim, αόρ. του dayanmak = στηρίζομαι

• Αβάσταχτος, ανυπόφορος, αυτός που δεν αντέχεται

Ετυμολογία: τουρκ. Adalet = Δικαιοσύνη

• Πολλή

  • -Πατά δ'λειά που πάει ανταλέτ!

Ετυμολογία: τουρκ. arkadaş

• Φίλος αδελφικός, συνονόματος

Ετυμολογία: τουρκ. âdet

• Έθιμο, συνήθεια.

Ετυμολογία: λατιν.

• Πρόχειρη ξύλινη κατασκευή, βοηθητική για την άντληση νερού από πηγάδι για πότισμα χωραφιού

• Μπορώ, δύναμαι.

Ετυμολογία: αρχ. Αντίδωρον = δώρο για ανταμοιβή

• Το αντίδωρο που παίρνουμε στην εκκλησία

Ετυμολογία: ιταλ.

• μτφ. Άνθρωπος ικανός σε κάτι, έξυπνος, ταλαντούχος

  • -Είνι φτος μια αντίκα, ε τουν πιάν'ς πούβιτα (= πουθενά)

• Ο αντιπρόσωπος

• Το βράδυ της προχθεσινής ημέρας

• Έντερο

  • -Είνι κουλλ'μένου τ' άντιρου τ' απ' κη πείνα!

• Εμποδίζω, κρατώ, σταματώ

  • -Έ Μήτρου, αντίχα μπε του μ'λαρ! Α γκόψ' τσ' ύστιρα α τρέχουμι σταυρουπιταλάκ' να του βρούμι.

Ετυμολογία: γαλλ.

• Διεύθυνση διαμονής

• Ανδρικός, που ταιριάζει σε άνδρα

  • -Τουκ' είνι αντρίτσια δ'λειά, έν είνι για μουρά!

• Οι συγγενείς του άνδρα.

  • -Χτες είχα τραπέζ' τσ' αντρουγινιές μ'!

• Ανδρώνομαι, γίνομαι άνδρας

  • -Αντρώστσι του πιδί μας! = Ανδρώθηκε, έγινε άνδρας

Ετυμολογία: αρχ. ανυφαίνω (=ξεϋφαίνω ένα ύφασμα, γιατί έκανα λάθος κατά την ύφανση) > ανυφαντής + άδα (κατάλ. ουσιαστικών όπως ζαλ-άδα, αμαξ-άδα κ.τ.λ.)

• Λάθη στην ύφανση που παράγουν ελαττωματικό ύφασμα

Ετυμολογία: ίσως λατιν. ascia

• Αξίνα

  • -Ε μπάγου ‘γω στου Βνάρ' για κλαδιά χουρίς αξ'νάρ'!

• Ξαφνικά

• Το νυχτολούλουδο (μάλλον προέρχεται από τις λέξεις αξάμ σιφάρ που σημαίνει λουλούδι της νύχτας)